Oostlaan 21 geen monument.

02 april 2022
Het pand aan de Oostlaan 21 in het centrum van Pijnacker, waarin tegenwoordig drogisterij Kruidvat is gevestigd, wordt toch geen gemeentelijk monument. Volgens het Erfgoedhuis Zuid-Holland hebben de restanten van de twee oorspronkelijke woonhuizen die nu samen het pand vormen, onvoldoende bouwhistorische waarde om een monumentenstatus te rechtvaardigen.

Dat is een totaal andere conclusie dan die eerder was getrokken door de Monumentencommissie van de vereniging Dorp, Stad en Land, een instituut dat adviezen uitbrengt over onder andere cultureel erfgoed. Dit orgaan vond dat er bij dit pand sprake was van een cultuurhistorisch belang in de ontwikkeling van het centrum. De vereniging oordeelde dat de panden ‘architectonisch als goed voorbeeld gelden van een bouwstijl’.

Erfgoedhuis Zuid-Holland, een provinciale organisatie die zich inzet voor het behouden, benutten en beleven van het cultureel erfgoed in de provincie, maakt gehakt van die eerdere conclusie. Experts van het adviesorgaan deden onderzoek naar de historie van het bouwwerk en zijn ook ter plekke gaan kijken. Zij kwamen tot de slotsom dat er van de oorspronkelijke bebouwing nauwelijks meer iets over is gebleven.

Gevelsteen

Van het oorspronkelijke muurwerk resteren mogelijk alleen de zijgevels, de klokgevels van de kapverdieping aan de straatzijde en het bovenste deel van de achtergevel van het rechter pandje. Zelfs de achthoekige gevelsteen, die in een nieuw gemetseld muurtje is aangebracht, heeft ‘geen relatie met de woningen, maar misschien wel met de verderop gelegen begraafplaats’, aldus de experts.

Het onderzoek door het Erfgoedhuis is uitgevoerd in opdracht van de gemeente. Het college had het adviesorgaan ingeschakeld nadat vorig jaar de commissie Bezwaarschriften al had vastgesteld dat een bezwaar van de eigenaar van het pand, die niets zag in de monumentenstatus, gegrond was. Ook adviseerde de commissie om beter te motiveren waarom het pand de status van gemeentelijk monument zou verdienen. Dat was in het oorspronkelijke besluit van de gemeente onvoldoende gebeurd, vond de bezwaarcommissie.

B & W hebben naar aanleiding van het nieuwe advies inmiddels besloten om af te zien van het besluit aan te wijzen als gemeentelijk monument.
Rijksmonument

Andere panden op de Oostlaan en de Westlaan in Pijnacker hebben wel de monumentenstatus gekregen. Op de Oostlaan zijn de nummers 15, 24 en 38a gemeentelijk monument en dat geldt ook voor Westlaan 38 en 48. De panden op de Oostlaan 25, 36 en 38 zijn zelfs rijksmonument.

De gemeenteraad sprak zich de afgelopen jaren uit over het aanwijzen van waardevolle panden op de Oost- en Westlaan als gemeentelijk monument. In 2018 nam de raad unaniem een motie aan waarin het college werd opgeroepen om dit te onderzoeken. De motie was ingediend door Harald van Zielst van Trots, die zich in de raad al eerder sterk maakte voor het behoud van het historische karakter van Pijnacker.

Met dank aan: Paul Houkes